‘De klant wil niet een oplossing voor het probleem van gister’

Welke veranderingen, denk je, zullen zich binnenkort voordoen of wellicht zijn het wijzigingen waar je al middenin zit?
‘Termen als duurzaamheid en anders met elkaar omgaan, zijn dingen die ons, Gerda en mij en anderen binnen het bedrijf, erg aanspreken. We zijn daar al langer mee bezig. We geloven er sterk in dat die veranderingen de komende tijd gaan doorzetten. Meerwaarde bieden aan je klanten is maar een enkel voorbeeld. Je merkt om je heen dat ESG (Environmental, Social, Governance) steeds meer aandacht krijgt. Dat is iets waar wij al langer mee bezig zijn omdat we dat belangrijk vinden.’

Welke mogelijkheden zie je daarbij?
‘Wat dat laatste betreft: ondernemers zullen voor hun mensen en klanten een inspirerende factor moeten zijn. Waarom doen ze wat ze doen? Alleen maar zeggen dat je ergens goed in bent en dat je iets wel kunt leveren is niet meer voldoende. Je kunt stellen dat in dit geheel een soort nieuwe functie ontstaat, die van inspirator. Je mensen en klanten verleiden, als het ware, wél iets te doen. Niet zozeer hoe ze iets moeten doen. Of anders gezegd: wat kun je er zelf aan doen, wat is jouw plek in het bedrijf en hoe ga je er dan mee om? Veel ondernemers denken introspectie – je krijgt een gevoel van begrip, ik denk wel dat ik het voor elkaar kan krijgen. Wat zijn je sterke punten, en dat doe je niet door introspectie, je moet naar reflectie! Reflectie heeft weliswaar nadelen en dan moet je iemand vinden die waardevrij, met enige afstand, kan meedenken.’

‘Het is echt een nieuwe werkelijkheid, een omslag in denken.’

‘Je kunt je de vraag stellen: hoe kan ik mijn klanten helpen en meer toegevoegde waarde leveren? Neem een wijnleverancier – deze levert, in een restaurant, uitgebreide informatie over de wijnen bij elk glas. Maar nu worden vooral maaltijden thuisbezorgd. Dat biedt echter kansen! De leverancier levert de wijn heel mooi verpakt, en adviseert bij elk diner weer een aparte fles wijn. En daarbij levert hij ook een kaars. Normaal in zijn restaurant steekt hij ook een kaars aan tafel aan. Zo kun je creatief te werk gaan.’

‘Je hoort overal om je heen dat het thuiswerken waarschijnlijk wel zal blijven. De kantoren zoals we die voor kort kenden, keren niet meer op dezelfde wijze terug. De gedachte is dat werknemers zich niet meer zozeer voor je inzetten via hun aanwezigheid, ze zijn immers op een andere plek, thuis, maar door middel van doelen die gehaald moeten worden. We gaan van efficiënt naar effectief, kun je zeggen. Personeel is, maar dat wisten we eigenlijk wel, super belangrijk. Nogal eens wil een bedrijf de klant op nummer één stellen maar je mensen moeten even belangrijk zijn. Zij kunnen, even overdreven gezegd, je bedrijf maken of breken. Als zij zich niet lekker voelen binnen de organisatie, stralen ze dat uit naar buiten. Met alle negatieve gevolgen van dien.’

Dat ‘verleiden’, waar je het over had, biedt ondernemers dus kansen?
‘Ik denk dat de snelheid waarmee alles zich ontwikkelt ongekend is. Wat we al zeiden in het begin: de ondernemer moet zelf stappen nemen en alle ontwikkelingen op de voet volgen. We kennen de SWOT, als hulpmiddel bij een sterkte-zwakte-analyse. Wij denken dat alles zo snel zal gaan, dat er nauwelijks tijd is om zwakheden te herstellen. De wereld haalt je in, als het ware. Je goed oriënteren wat er allemaal gaande is, is en blijft een absolute noodzaak. Je zou eigenlijk een soort virtuele reis moeten maken als ondernemer: wat als ik nu afslag A op een bepaalde weg neem. Is dat goed voor mijn bedrijf of kan ik beter voor afslag B nemen kiezen? Zo moet je voortdurend om je heen blijven kijken.’

‘Je goed oriënteren wat er allemaal gaande is, is en blijft een absolute noodzaak.’